Małgorzata Bednarek
Jak Kősslerowie rysowali światłem
W okresie przedświątecznym, 12 grudnia 2018 r. o godz. 17-tej przewodnicy z Oddziału PTTK Lądek-Zdrój, członkowie PTTK oraz sympatycy turystyki spotkali się w gościnnej sali Domu Senior+ przy ulicy Zamenhofa – dziękujemy pani Grażynie Mańczak, kierownikowi OPS za jej udostępnienie!
Podczas pierwszej części obecny był pan Roman Kaczmarczyk, Burmistrz Lądka-Zdroju. Opowiedział o mijającym roku, o lądeckich inwestycjach z najważniejszą na czele czyli odwiercie geotermalnym. Ważną informacją dla ludzi turystyki, zwłaszcza tych na dwóch kółkach jest powstanie tras Single Track czyli około 27 km specjalnie przystosowanych ścieżek leśnych do jazdy rowerem. Wykonano odwodnienia, kładki w niektórych miejscach – powstała nowa oferta rekreacji dla aktywnych. Burmistrz przekazał uczestnikom spotkania życzenia świąteczne wraz z kalendarzami na rok 2019 r. z efektownym zdjęciem z miejsca odwiertu.
Główną częścią spotkania była prezentacja przygotowana przez Kolegę Przewodnika Waldemara Zielińskiego (poniżej notka biograficzna). Niedawno ukazał się „Leksykon Fotografów ziemi kłodzkiej 1839-1945” autorstwa właśnie Waldemara Zielińskiego i Marcina Dziedzica. Książka jest pięknie wydana, w twardej okładce, liczy 136 stron i zawiera wiele bardzo dobrych fotografii, głównie z drugiej połowy XIX w. i początków XX w. Autor swoje wystąpienie w Lądku-Zdroju poświęcił rodzinie Kősslerów. Fotografowie ci, Joseph senior oraz synowie Joseph junior i Rudolph, co prawda nie byli stałymi mieszkańcami Bad Landeck , ale prowadzili tu podczas sezonu letniego atelier fotograficzne. Działali też w innych miastach kłodzczyzny czy Śląska. Joseph junior uzyskał tytuł nadwornego fotografa księcia pruskiego Albrechta Hohenzollerna z Kamieńca Ząbkowickiego, otrzymywał dyplomy uznania i medale za udział w wystawach w Londynie, Wrocławiu, Kłodzku, Sydney, Filadelfii (1876 r. za zdjęcia architektury) czy Monachium. Zebrani mogli na dużym ekranie zobaczyć zamieszczone w książce fotografie, które mimo tak znacznego upływu czasu zdumiewają jakością – sylwetkami pełnymi szczegółów, wyrazistymi twarzami uwiecznionych postaci; widać załamania światła na fałdach ubrań. Rewersy fotografii, wraz z mijającymi latami rozwijają się, coraz bogatsze w graficzne ozdobniki. Autor przywiózł również na spotkanie część swojej kolekcji fotograficznej, by można było na własne oczy zobaczyć różnicę między dagerotypem a fotografią.
Warto sięgnąć po wydawnictwo „Leksykon Fotografów ziemi kłodzkiej 1839-1945”, by dowiedzieć się więcej o dawnych autorach zdjęć, tych z Lądka-Zdroju, jak i całej Ziemi Kłodzkiej, bo jest to bogate kompendium wiedzy. A wracając do tytułu – źródłosłów wyrazu „fotografia” to połączenie dwóch greckich słów: phōtós – światło; gráphō – piszę, graphein – rysować, pisać. Fotografowie z rodziny Kősslerów, faktycznie rysowali – czy też pisali – światłem, pełni pasji i zaangażowania.
Małgorzata Bednarek
Waldemar Zieliński
Absolwent fizyki doświadczalnej na Uniwersytecie Wrocławskim oraz fotografii na Wydziale Komunikacji Multimedialnej Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Edukator w zakresie dziejów fotografii. Wykładowca historii fotografii w Wielkopolskiej Szkole Fotografii w Poznaniu oraz w Wyższym Studium Fotografii we Wrocławiu. Członek Stowarzyszenia Historyków Fotografii, Związku Polskich Artystów Fotografików oraz Kłodzkiego Klubu Fotograficznego.
Od lat zajmuje się historią fotografii na ziemi kłodzkiej, czego uwieńczeniem jest opublikowana w 2018 r. publikacja Leksykon fotografów ziemi kłodzkiej 1839-1945. Wcześniej wyniki swoich badań publikował na łamach czasopism i periodyków, m.in. „Przeglądu Kulturalnego Gazety Prowincjonalnej”, „Środka. Magazynu Bywalców Kłodzkiego Ośrodka Kultury”, „Zeszytów Muzeum Ziemi Kłodzkiej”, „Zeszytów Muzeum Filumenistycznego”, „Rocznika Muzeum Papiernictwa”, „Prac Naukowych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie”, „Dagerotypu” i „Obscury”. Swoje prace fotograficzne eksponował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą.
Biogram na podst. Muzeum Ziemi Kłodzkiej.
Rowerowe zakończenie lata 2018
Rowerowe pożegnanie lata? – Czemu nie!
Dzisiejszym przedpołudniem grupa cyklistów wzięła udział w zorganizowanej przez nasz Oddział PTTK wycieczce rowerowej wokół Lądka-Zdroju. Grupę prowadzil nasz kol. Robert Sadko, który „przeciągnął” cyklistów zarówno po asfalcie, leśnych duktach a nawet… błocie.
Na zakończenie – jak zawsze – czekał na uczestników poczęstunek przy ognisku. Tym razem z okazji organizowanego dziś także pikniku – kiełbaski smażyliśmy w Lutyni.
Tu należą się specjalne podziękowania sołtysowi Lutyni, który przygotował i rozpalił dla rowerzystów ognisko, zachęcając tym samym do dłuższego pozostania w tej uroczej wiosce.
Co tu dużo pisać: było fajnie, rekreacyjnie i sympatycznie!
Do zobaczenia na kolejnych rowerowych eskapadach!
Wycieczka odbyła się w ramach projektu „Poznaj Ziemię Lądecką z przewodnikiem PTTK”.
Letnie wycieczki – sierpień 2018
Ciąg dalszy relacji z 16 letnich wycieczek , które zorganizowaliśmy w ramach projektu „Poznaj Ziemię Lądecką z przewodnikiem PTTK”. Wycieczki podzielone były na krótsze – odbywały się w soboty w godzinach 14.00-17.00 oraz dłuższe – zawsze w niedzielę w godzinach 8.30-13.30. Tradycyjnie jako miejsce spotkań wyznaczono obok Zdroju „Wojciech”. Realizacja projektu była możliwa dzięki dotacji udzielonej przez Gminie Lądek-Zdrój, za co serdecznie – jako Oddział Bialski PTTK w Lądku-Zdroju dziękujemy!
Poniżej przedstawiamy fotorelacje kilku spośród 7 sierpniowych wypraw.
5 sierpnia 2018 r. trasa Iglica Skalna – Rozdroże Zamkowe – Trojak, prowadził przewodnik Robert Sadko.
Kolega Robert Sadko tak podsumował ten dzień: wycieczka na trasie źródło Św. Jadwigi – Iglica Skalna – Skalny Ząb – Trzy Ambony – Rozdroże Zamkowe – Trojan-Lądek Zdrój … liczba uczestników 8 osób, znaleziono na trasie tajemniczego olbrzymiego grzyba – ponoć jadalnego (szmaciak). Mimo wysokiej temperatury humory wszystkim dopisywały, pot spływał gęsto, wszyscy wykazali się doskonałą kondycją …..i czekają na dalsze spacery wokół pięknego Lądka …
11 sierpnia 2018 r. Spacer po lądeckim zdroju „Szlakiem lądeckich kobiet”. Prowadziła koleżanka Małgorzata Bednarek (zdj.), którą cytujemy:
Zaproszenie na spacer po Lądku-Zdroju „Szlakiem lądeckich kobiet” zawsze intryguje. Opowiadam jako przewodniczka PTTK o miejscach, obiektach, w których na przestrzeni dziejów bywały kobiety sławne i podziwianie jak królowa Luiza Pruska, księżna Marianna Orańska; słynąca z „romansu wszechczasów” Eliza Radziwiłłówna; Maria Hoffman, która u lądeckich źródeł wyzdrowiała a jej mąż, hrabia wybudował zakład kąpielowy. Wreszcie Eva Siao, fotografka, którą droga życiowa poprowadziła z Lądka do Chin. Solidna dawka historii z pasjonującymi portretami kobiet.
12 sierpnia 2018 r. Trasa przez Bazaltowe Urwisko – Wrzosówka – Skalny Wąwóz – Lutynia.
Wspaniała, gorąca niedziela, której temperaturę łagodził powiew pośród lasów. Punkt widokowy na Czarnym Urwisku 624 m n.p.m. Pod urwiskiem są stare nieczynne, kamieniołomy „Czarne Urwisko” z odkrywką bazaltów tworzących komin wulkaniczny. W ścianie dochodzącej do wysokości 30 m widoczne tzw. bazaltowe słupy (struktura powstała w trakcie stygnięcia skał wulkanicznych). Dawny kamieniołom porośnięty jest lasem z przewagą drzew klonu, lipy oraz buku. Z „Czarnego Urwiska” rozpościera się wspaniała panorama na Lądek-Zdrój, Masyw Śnieżnika z wyeksponowanym Śnieżnikiem i Czarną Górą oraz Krowiarki. W przeszłości na wzgórzu znajdowała się altana, a obok, w Ułężu funkcjonowała restauracja przyjmująca turystów i kuracjuszy z pobliskiego uzdrowiska.
18 sierpnia 2018 r. Trasa Dzielec – Stójków – Iglica Skalna – Biskupi Staw
Koleżanka Marzena Bryksa, tekst + foto: Dnia 18.08. odbyła się kolejna nasza wycieczka – przez Dzielec, Iglicę zakończona nad Stawami Biskupimi. Ze względu na równolegle odbywające się imprezy w ramach kolejnej edycji Ludowych Zdojów, grupa liczyła tylko 7 osób, ale byli to ci, którzy naprawdę lubią chodzić i zobaczyć więcej. Z Łodzi, Bydgoszczy, spod Olsztyna, Gdańska… Sprzyjająca temperatura sprawiła, że szło się przyjemnie i bez większego wysiłku. Słowem – według uczestników wycieczka udana. Na tyle, że niektórzy zachęcili się do pójścia w niedzielę na kolejną.
19 sierpnia 2018 r. Trasa: Solna Droga – Ruiny Zamku Karpień – Karpno.
Starą Drogą Solną powiódł turystów w niedzielę 19 sierpnia 2018 r. kolega przewodnik Robert Sadko. Wspaniała pogoda, solidna porcja wiedzy turystycznej i prawie 18 km „w nogach”.
Zdjęcia: Małgorzata Bednarek. Wszystko w ramach projektu „Poznaj Ziemię Lądecką z przewodnikiem PTTK”.
Letnie wycieczki – lipiec 2018
Za nami już 9 pieszych wycieczek letnich, które zorganizowaliśmy w ramach projektu „Poznaj Ziemię Lądecką z przewodnikiem PTTK”. Wycieczki podzielone były na krótsze – odbywały się w soboty w godzinach 14.00-17.00 oraz dłuższe – zawsze w niedzielę w godzinach 8.30-13.30. Tradycyjnie jako miejsce spotkań wyznaczono obok Zdroju „Wojciech”. Na zakończenie, we wrześniu zapraszamy rowerzystów na 2 edycje wycieczek po naszej lądeckiej gminie. Realizacja projektu była możliwa dzięki dotacji udzielonej przez Gminie Lądek-Zdrój, za co serdecznie – jako Oddział Bialski PTTK w Lądku-Zdroju dziękujemy! Poniżej przedstawiamy fotorelacje z lipcowych wypraw.
1 lipca 2018 r. (niedziela), trasa: Karpno – Konicek (Cz) – Zalesi (Cz) – Travna (Cz) – Przełęcz nad Zalesi (Cz).
Dwa ujęcia z niedzielnej wycieczki przez Karpno i Zalesi (Czechy). Wycieczkę prowadził Kolega Mirek Zbrzeźniak a foto wykonała Koleżanka Marzena Bryksa.
8 lipca 2018 r. (niedziela), trasa: Plac Partyzantów – Iglica Skalna – Źródło św. Jadwigi – Arboretum.
Wycieczkę przez Iglicę, Rozdroże zamkowe, Trojan poprowadziła Kol. Marzena Bryksa a poniżej zdjęcia, które wykonała na trasie.
15 lipca 2018 r., (niedziela), trasa: Bazaltowe Urwisko – Wrzosówka – Skalny Wąwóz – Lutynia.
Kolega Mirek Zbrzeźniak prowadzący grupę podsumował: 18 osób, 3 żmije, ładne grzyby – było OK.
21 lipca 2018 r. (niedziela), trasa: Grota Lądecka – Modzel – Bazaltowe Urwisko.
Z kolegą przewodnikiem Robertem Sadko (autor zdjęć)) wybrało się na wycieczkę 31 osób w tym mama z 4,5 miesięczną maleńką Lidią.
22 lipca 2018 r. (niedziela), trasa: Solna Droga – Ruiny zamku Karpień – Karpno.
Kolega Paweł Dywański (autor zdjęć) opowiadał o dawnych karawanach kupieckich wędrujących Solną Drogą, o warownym zamku na Przełęczy Karpowskiej, jego dniach chwały i upadku, rycerzach – rozbójnikach oraz o karpowskich skarbach…a wszystko w ramach „Poznaj Ziemię Lądecką z przewodnikiem PTTK”.
29 lipca 2018 r. (niedziela), trasa: Karpno – Zalesi (Cz) – Travna
Ulubiona trasa naszego kolegi Mirka Zbrzeźniaka. Przewodnik, który jest też kolekcjonerem widokówek z dawnych lat, udostępnił do obejrzenia część swoich zbiorów. Zdjęcia oczywiście: M. Zbrzeźniak.
Cztery oferty wycieczek – Ziemia Kłodzka bogata naturą i dziedzictwem kulturowym
Przedstawiamy Państwu cztery oferty wycieczek po Ziemi Kłodzkiej, które powstały w ramach projektu "Ziemia Kłodzka bogata naturą i dziedzictwem kulturowym":
1. Wycieczka dla dzieci młodszych szkoły podstawowej "Twórczy zakątek Ziemi Kłodzkiej – Kąty Bystrzyckie".
2. Wycieczka dla dzieci starszych/młodzieży "Szlakiem kurierów Solidarniości Polsko-Czechosłowackiej".
3. Wycieczka dla osób 60+ "Bardziej i mniej znane sanktuaria Ziemi Kłodzkiej".
4. Wycieczka dla osób 60+ "Geniusz siły życia. Śladami rzeźb Michała Klahra".
Całość została zrealizowana w okresie maj – październik 2017 r. dzięki wsparciu przez Zarząd Powiatu Kłodzkiego.
Zachęcamy do skorzystania z opracowanych ofert, w razie dodatkowych pytań prosimy o kontakt mailowy: pttk.ladek@gmail.com
Trwają wycieczki letnie 2017
Poniżej dwie fotorelacje z wycieczek letnich 2017:
Wycieczka odbyła się w niedzielę 6 sierpnia br. w ramach cyklu wycieczek pieszych i rowerowych organizowanych przez Gminę Lądek Zdrój oraz koło przewodników sudeckich z Lądka Zdroju. W wycieczce udział wzięło 14 osób, kuracjuszy, turystów oraz mieszkańców naszej gminy. Pogoda do uprawiania turystyki pieszej dopisała, było chłodno co pozwoliło na szybkie i sprawne przemieszczanie się zaplanowaną trasą. Humory w grupie dopisały, wszyscy zachwycali się przyrodą Gór Złotych oraz panoramami górskimi z Trzech Ambon, Ruin Zamku Karpien czy Trojaka. Wycieczka jak zawsze rozpoczęła się przed wizytówka lądeckiego Zdroju, Zdrojem – Wojciech skąd grupa pod opieką przewodnika udała się na trasę :Trzy Ambony – Ruiny Zamku Karpien – Rozdroze Zamkowe – Trojak. Grupę poprowadził i wykonał zdjęcia Kolega Paweł Dywański.
Natomiast w niedzielę 13 sierpnia 2017 r. grupę 15 osób Kolega Mirek Zbrzeźniak poprowadził trasą Karpno-Zalesi-Travna-Przełęcz Lądecka-Lutynia, poniżej kilka fotek.
Jeszcze tylko 3 wycieczki piesze w tym sezonie: 19 i 27 sierpnia oraz 2 września.
Sanktuaria Ziemi Kłodzkiej
Kolejna wycieczka w ramach projektu "Ziemia Kłodzka bogata naturą i dziedzictwem kulturowym" – zapraszamy osoby 60+ do udziału w wyprawie 22 sierpnia |(wtorek) 2017 r. Wyjazd o godz. 9-tej spod Centrum Kultury i Rekreacji w Lądku-Zdroju a program jest następujący:
– sanktuarium w Starym Wielisławiu
– sanktuarium w Sokołówce koło Polanicy
– sanktuarium na Cierniaku koło Lądka-Zdroju.
Zebrane relacje z wyjazdu zostaną potem zebrane przez koordynatora razem z fotografiami i rozesłane w formie ofert do biur podróży.
Zapraszamy osoby 60+ do udziału!
Projekt jest realizowany przez PTTK Oddział Bialski w Lądku-Zdroju, we współpracy z Centrum Kultury i Rekreacji w Lądku-Zdroju, dzięki finansowemu wsparciu Powiatu Kłodzkiego.
Koordynator Małgorzata Bednarek
kontakt. 881 410 979; mail: mbednarek@ladek.pl
Geniusz siły życia
Spacerując uliczkami wiodącymi do lądeckiego rynku, można wyobrazić sobie jak prawie 300 lat temu przechadzał się tędy miejscowy rzeźbiarz Michał Klahr, zwany Starszym, założyciel dynastii rzeźbiarskiej. Odkąd osiadł w Lądku-Zdroju w 1724 roku razem z młodą małżonką, tutaj miał pracownię, tutaj przyszło na świat jego pięcioro dzieci. Wykonywane prace rzeźbiarskie, głównie do kościołów, przynosiły środki na utrzymanie rodziny, ale i sławę dla artysty. Można przypuszczać, że był człowiekiem solidnym, odpowiedzialnym, wywiązującym się z podjętych zobowiązań, gdyż otrzymywał wiele zleceń. O tym, że cieszył się poważaniem wśród Lądczan, świadczy fakt, iż wybrali go jako jednego z swoich reprezentantów do rady miejskiej. Obecnie uważany jest za jednego z najznakomitszych rzeźbiarzy śląskich doby baroku. Był rzeźbiarzem, którego postaci promieniują po dziś dzień życiem zaklętym w drewnie lub kamieniu.
Śladami rzeźb Michała Klahra po Ziemi Kłodzkiej odbyła się wycieczka w dniu 19 lipca 2017 r. zorganizowana przez Oddział Bialski PTTK w Lądku-Zdroju w ramach projektu „Ziemia Kłodzka bogata naturą i dziedzictwem kulturowym”, który otrzymał dofinansowanie Zarządu Powiatu Kłodzkiego. Partnerem projektu jest Centrum Kultury i Rekreacji. W wycieczce wzięły udział osoby 60+ a rozpoczęliśmy naszą trasę pod pomnikiem Trójcy Świętej, dominującej nad lądeckim rynkiem, oczywiście autorstwa Michała Klahra. To jedno z nielicznych dzieł w kamieniu a odwołuje się do bardzo popularnego przedstawienia w baroku bazującego na cyfrze trzy. Trójkątny rzut figury, trzy poziomy a każdy z trzema postaciami i oczywiście w zwieńczeniu Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. Postaci świętych przedstawione są w kontrapoście czyli nieco przechylone, opierają ciężar ciała na jednej nodze, z wygiętą do tyłu głową. Spotkaliśmy na rynku pana Romana Kaczmarczyka, Burmistrza Lądka-Zdroju, który opowiedział o swoich wrażeniach z odbioru rzeźb Klahra, po czym życzył nam owocnych, radosnych peregrynacji i poprosił o wspólne z uczestnikami zdjęcie.
Kolejnym punktem programu była wizyta w kościele św. Józefa Oblubieńca w Bolesławowie. To jednonawowa, orientowana budowla barokowa, wzniesiona z kamienia i cegły, z wydzielonym prezbiterium zakończonym trójbocznie. Wewnątrz podziwialiśmy trzy figury z niezachowanego ołtarza Michała Klahra – św. Jana Nepomucena i św. Barbarę oraz św. Katarzynę. Dwie ostatnie stoją w niszach w prezbiterium, zaś w ołtarzu głównym znajduje się teraz patron świątyni, św. Józef z Dzieciątkiem na rękach. Rzeźby powstały w latach 1727-1731. Obie święte są przykładem jak w czasach współczesnych Klahrowi ubierały się śląskie kobiety – ich talie podkreślają silnie wcięte gorsety, a obfite szaty układają się malowniczo na biodrach jakby święte stawiały taneczne kroki. Piękne twarze otaczają falowane włosy ozdobione diademem lub sznurem pereł. Jan Nepomucen króluje w bocznym ołtarzu a jego szaty są wzniesione jakby od podmuchów wiatru. Święty stoi z dramatycznie rozstawionymi rękoma a w nich trzyma krucyfiks i księgę.
Będąc w Bolesławowie trzeba obejrzeć Ogrójec. Można tam dojść starą droga, która wiodła kiedyś na Morawy, a prowadzą nas – jak drogowskazy – krzyże. Figury nie są co prawda autorstwa żadnego z Klahrów, ale określane jako styl naiwny w rzeźbie, usytuowane na zboczach wzniesienia Zawady tworzą miejsce niezwykłe. Od 1883 r. apostołowie Jakub, Piotr i Jan śpią na skalnych tarasach, obok wciąż modli się udręczony, osamotniony Jezus. Pośrodku, pełen spokoju czuwa anioł z kielichem goryczy a wokół szumią lipy i jawory. Wszyscy uczestnicy byli pod wrażeniem panującego tam spokoju oraz poczucia harmonii wynikającego z zespolenia piękna rąk ludzkich i przyrody.
Wróciliśmy do autobusu, który czekał na nas obok kościoła i wyruszyliśmy do Nowej Wsi. W tej niewielkiej miejscowości wybudowano drugą pod względem wielkości świątynię na Ziemi Kłodzkiej. Jest tak ogromna jak wdzięczność nieznanego księcia – ponoć fundatora kościoła – uwolnionego z niewoli tureckiej pod Wiedniem a przywiezionego do Międzylesia przez hrabiego Althanna. Tutaj, w wnętrzu kościoła Wniebowzięcia NMP do lat 50-tych XX wieku eksponowano welon Marii Antoniny, która w drodze na szafot obdarowała nim swego spowiednika. Dzieła ojca Klahra, które podziwialiśmy we wnętrzu to dwa konfesjonały, które pierwotnie znajdowały się w kościele w Roztokach. Ale mogliśmy obejrzeć też genialny ołtarz autorstwa syna, Michała Ignacego Klahra. Złote postaci odcinające się od ciemnego tła przykuwają uwagę widzów już ponad dwieście lat. Szczególną rolę pełnią białe sylwetki aniołów, skrzydlatych wysłanników z innego świata. Nieodrodny syn genialnego ojca, zwany Młodszym wykonując ten ołtarz w 1793 r. miał już 65 lat i obok talentu, dysponował też wielkim doświadczeniem. Widać w kościele ogrom pracy obecnego proboszcza, który systematycznie stara się odnawiać tę świątynię, w której dwadzieścia lat temu od zacieków przez dziurawy dach zieleniały ściany i posadzka.
Na krótką przerwę udaliśmy się do pobliskiego Międzylesia a tam odwiedziliśmy gościnne progi miejscowej biblioteki. Pani Dyrektor Beata Muszyńska osobiście oprowadziła nas po Izbie Regionalnej, która powstała przy tej placówce już dziesięć lat temu a jednym z jej twórców był nieżyjący już lokalny twórca, pan Waldemar Borkiewicz. Zbiory to dokumenty międzyleskie i przedmioty użytkowe z XX wieku, które większość uczestników wycieczki pamięta ze swoich lat dziecinnych. Co chwilę słychać było: „O, takie sprzęty były w kuchni babci”.
Po tym współczesnym przerywniku nastąpił powrót do baroku. Świątynię św. Marcina w Roztokach zwiedziliśmy wspólnie z sołtysem tej wsi, panem Zbigniewem Borowiczem a budynek otworzył nam zabytkowym kluczem syn kościelnego, Oskar. Kościół, którego projekt przypisywany jest Włochowi, budowniczemu twierdzy kłodzkiej Jacobowi Carove zadziwia wewnątrz przestrzenią i mimo swoich rozmiarów, lekkością. Zachowały się tu dwa ołtarze boczne Michała Klahra i ambona. Jeden z ołtarzy, poświęcony Najświętszej Marii Panny reprezentuje typ nastaw ołtarzowych w formie swobodnie zwisających kotar, przytrzymywanych przez lecące anioły. Wzrok przyciągają ewangeliści, posadowieni na koszu ambony na dodatkowym wałku, dzięki czemu są bardziej wyeksponowani. W dodatku ich bardzo luźne szaty nie osłaniają całych postaci. Rzeźbiarz miał okazję do pokazania swojego mistrzostwa w przedstawianiu ludzkiego ciała. Lądeckim tropem jest ołtarz główny z roku 1900 autorstwa A. Kleina z Lądka-Zdroju.
W drodze powrotnej uczestnicy wycieczki dzielili się refleksjami z organizatorami. Wszyscy byli zdania, że posiadamy na Ziemi Kłodzkiej unikalne bogactwo kulturalne a spuścizna rzeźbiarzy Klahrów zasługuje na większą promocję. Oczywiście nie mogliśmy odwiedzić wszystkich miejsc, gdzie zachowały się dzieła przedstawicieli tej dynastii. Koordynatorka projektu przekazała materiały zawierające wykaz rzeźb wraz z ich lokalizacją zamieszczony w katalogu do wystawy zorganizowanej przez Muzeum Ziemi Kłdozkiej „Michał Klahr Starszy i jego Theatrum Sacrum” z roku 1992. Katalog ten był nieocenioną pomocą podczas organizacji wycieczki. Kolejna, zaplanowana na 22 sierpnia 2017 r. poświęcona będzie mniej znanym sanktuarium na Ziemi Kłodzkiej.
Małgorzata Bednarek
Koordynator projektu
