Oddział "Bialski" PTTK w Lądku-Zdroju

Dzięki dotacji pozyskanej od Zarządu Powiatu Kłodzkiego, lądecki Oddział PTTK we współpracy z Centrum Kultury i Rekreacji zorganizował w okresie letnim 3 wycieczki po regionie. Pokazaliśmy skarby kultury i piękno krajobrazów przybliżając wydarzenia oraz ciekawe postaci, znaczące dla rozwoju tych ziem.

Naszym celem w dniu 3 września 2020 r. stały się Duszniki-Zdrój i ruiny zamku Homole. Muzeum Papiernictwa, mieszczące się w zabytkowym młynie papierniczym z 1605 r. to unikalny zabytek w skali Europy. Stąd starania o wpisanie obiektu na prestiżową listę światowego dziedzictwa UNESCO. Obejrzeliśmy wystawy, stałe i czasowe, na temat dziejów papieru, historii pieniądza papierowego oraz przeszłości młyna papierniczego. Szczególne zainteresowanie wzbudziła ekspozycja „Czy to dżuma czy cholera” oraz czerpanie papieru według dawnej technologii. W muzeum odnaleźć można ślady lądeckie. Otóż w pomieszczeniu na pierwszym piętrze – tym z malowidłami odkrytymi w 1960 r. a datowanymi na XVII-XVIII w. – można odczytać na oryginalnym drewnianym żyrandolu sygnaturę: „Alois Schmidt u. Sőhne Bad Landeck/Schlesien”. Takie żyrandole znajdą się też na parterze. Alois Schmidt wraz z synami prowadził warsztat snycerski, realizował liczne zlecenia na terenie Ziemi Kłodzkiej, Śląsku i Wielkopolsce. Polecam zobaczyć makietę „Wojciecha” stojącą w dawnym zakładzie borowinowym przy najbardziej znanym lądeckim zakładzie przyrodoleczniczym, za którą Alois Schmidt otrzymał w 1880 r. medal na wystawie w Berlinie.

Duszniki-Zdrój – podobnie jak Lądek – są wyraźnie podzielone na część miejską i uzdrowiskową. Przechodząc do centrum miasteczka, zatrzymaliśmy się przy kościele pod wezwaniem Świętych Piotra i Pawła. Spośród wszystkich artystycznych skarbów, najbardziej przyciąga wzrok ambona w kształcie…wieloryba. W sztuce sakralnej motyw Jonasza jest zawsze symbolem zmartwychwstania Chrystusa. Czeski, bawarski czy austriacki barok często korzystał z tego motywu. Ambona pochodzi z lat 1720 – 1722. została wykonana przez Michała Koessler’a a ufundowana przez radę miejską Dusznik oraz ówczesnego proboszcza ks. Jana Franciszka Heinela. Ciekawostką rynku jest ratusz umieszczony w jednej z pierzei, pośród kamienic. Pośrodku wznosi się figura wotywna z 1725 r. Naprzeciwko niej kopia pręgierza, przy której zwykle opowiada się historię kata ściętego za uwodzenie mężatek. Ponoć to jedyny taki przypadek. Kamienica nr 1 to obiekt, gdzie w 1669 r. w mieszczącym się tam dawniej zajeździe „Pod czarnym niedźwiedziem” zatrzymał się król Jan Kazimierz. W mieście swoje pomniki mają: św. Edyta Stein – przy budynku Sióstr Elżbietanek, gdzie przebywała 1912 r. i Ludwik Zamenhof, twórca esperanto, który bywał w Dusznikach trzykrotnie. Najbardziej znanym gościem był oczywiście Fryderyk Chopin, który od 1946 r. patronuje festiwalowi swego imienia a jego dwa pomniki usytuowane są w Parku Zdrojowym, do którego przemieściliśmy się z uczestnikami wycieczki. Spacer po parkowych alejkach, połączony ze zwiedzaniem Dworku Chopina, pijalni wód, podziwianiem fontanny zdrojowej przeplatany był historiami związanymi z Feliksem Mendelssohn- Bertoldy czy Manfredem von Richthoffenem zwanym Czerwonym Baronem.

Wyprawa na Gomołę rozpoczęła się z przełęczy Polskie Wrota. Już w X i XI wieku stała na wzgórzu drewniana warownia. Do ruin zamku Homole prowadzi teraz ścieżka edukacyjna, wykonana przez Nadleśnictwo Zdroje. Teren przyrodniczy jako niezwykle cenny, objęty jest  programem Natura 2000, a spotkać tam można m.in. kwitnący symbol ziemi kłodzkiej – różę kłodzką czyli pełnik europejski. Oczywiście jest to roślina chroniona. Jest także kładka wokół ruin zamku, tablice przybliżające historię miejsca oraz wyznaczony plac na ognisko. W średniowieczu zamek Homole stanowił centrum państewka von Pannwitzów, a później stał się główną siedzibą husytów na ziemi kłodzkiej. Jego właścicielem był m.in. król Czech – Jerzy z Podiebradów. Zamek pojawił się też na stronach powieści Andrzeja Sapkowskiego „Narrenturm”.

Dziękuję uczestnikom za udział, atmosfera była wspaniała! W ramach projektu zorganizujemy jeszcze na początku października przyjazd seniorów z Kłodzka do Lądka-Zdroju i promocję szlaku „Śladem lądeckich kobiet”. W imieniu PTTK i CKiR wycieczkę przygotowała i poprowadziła jako przewodniczka niżej podpisana.

Małgorzata Bednarek

Po raz kolejny lądecki Oddział PTTK realizuje wspólne przedsięwzięcie turystyczne z Centrum Kultury i Rekreacji w Lądku-Zdroju, które uzyskało dofinansowanie Zarządu Powiatu Kłodzkiego. Główny cel projektu zatytułowanego „Ziemia Kłodzka – mozaika 75 lat polskości i wielowiekowej historii” to pokazanie mieszkańcom Lądka-Zdroju i turystom bogactwa kultury materialnej i atrakcji przyrodniczych naszego regionu. Całość obejmuje 4 wycieczki autokarowe oraz wytyczenie nowej trasy spacerowej „Szlakiem lądeckich kobiet”.

Pierwszą wycieczkę zorganizowaliśmy 28 lipca br. rozpoczynając od wizyty w sanktuarium na górze Iglicznej, potem Międzygórze i wodospad Wilczki. Stamtąd ruszyliśmy do Kamieńczyka, niewielkiej wsi za Międzylesiem, blisko granicy polsko-czeskiej. By zwiedzić drewnianą świątynię – jedną z czterech zachowanych na Ziemi Kłodzkiej – trzeba było przejść spory odcinek pieszo pod górę, gdyż droga jest tam zbyt wąska dla autobusów. Ten wysiłek – w dodatku w 30-stopniowym upale – wynagrodził nam kościółek z 1710 r. pod wezwaniem św, Michała Archanioła. Pierwsze wrażenie to zapach drewna, urokliwa atmosfera panująca w tej niewielkiej świątyni o barokowym wystroju, lecz wzrok przykuwały przede wszystkim malowidła na balustradzie chóru, emporach i stropie. Widać tu wpływy kultury ludowej w postaci bogatych ornamentów roślinnych. Zwiedzanie umożliwiła nam przemiła pani Ania, sołtyska Kamieńczyka, która otworzyła nam świątynię. I wreszcie renesansowo-barokowy pałac w Gorzanowie, największe założenia tego typu na Ziemi Kłodzkiej, na który spoglądaliśmy oczami gospodarza obiektu, pana Marka Haisiga, prezesa Fundacji Pałac Gorzanów, naszego przewodnika po tym obiekcie. Od 2012 roku wykonano ogrom prac konserwatorsko-odtworzeniowych. Fundacja prowadzi też intensywne działania kulturalne – happeningi, festiwale, wystawy, koncerty. Ostatnio odtworzono salę teatralną przywracając dawne tradycje teatru dworskiego, gdyż Gorzanów z inicjatywy właścicieli rodu Herbersteinów słynął z widowisk teatralnych.

Małgorzata Bednarek